Szykuje się rewitalizacja blisko 100-letniego zabytku w centrum Warszawy. W przeszłości było to prestiżowe miejsce


2024.06.20
Autor: Bartosz Motorek
Majestatyczny gmach przy Nowogrodzkiej to w przeszłości jeden z najbardziej nowoczesnych na kontynencie budynków użyteczności publicznej o przeznaczeniu technicznym, a praca w nim oznaczała prestiż i finansową stabilizację. Wkrótce budynek Telefonów i Telegrafu przejdzie rewitalizację.

Gmach Urzędu Telekomunikacyjnego zlokalizowany jest u zbiegu Nowogrodzkiej i Poznańskiej, zaledwie kilkaset metrów od Pałacu Kultury. Zabytkowy budynek został otwarty w 1933 roku i swego czasu był jednym z najbardziej nowoczesnych na kontynencie budynków użyteczności publicznej o przeznaczeniu technicznym. W supernowoczesnym obiekcie pracowało aż 900 osób. Za pierwotny projekt architektoniczny odpowiada Julian Puterman oraz Leszek Sawicki.
Gmach przy ul. Nowogrodzkiej 45 w Warszawie, 1934. Autor: Czesław Olszewski, w zbiorach IS PAN
Gmach Urzędu Telekomunikacyjnego i Telegraficznego przy ul. Nowogrodzkiej 45 w Warszawie, 1934. Autor: Czesław Olszewski, w zbiorach IS PAN

Urząd ten, otwarty w 1933 roku po ukończeniu budowy budynku, zintegrował wcześniejsze jednostki: urzędy telefonów międzymiastowych, telegraficzny i radiotelegraficzny. Centrala telegraficzna zaczęła funkcjonować w tym miejscu w 1934 roku, a centralę telefoniczną uruchomiono rok później. Znaczna część budynku została przeznaczona na urządzenia telekomunikacyjne, ale znalazły się tam również przestrzenie biurowe. Biura wydziałów technicznych Dyrekcji Poczt i Telegrafów oraz Ministerstwa Poczt i Telegrafu, a także małe muzeum Poczty i Telekomunikacji, umieszczono od strony ulicy Św. Barbary. Natomiast wejścia do publicznych pomieszczeń telegrafu i urzędu pocztowego znajdowały się od strony ulicy Nowogrodzkiej.
Gmach przy ul. Nowogrodzkiej 45 w Warszawie, 1934-1939. Autor: Henryk Poddębski, domena publiczna
Gmach Urzędu Telekomunikacyjnego i Telegraficznego przy ul. Nowogrodzkiej 45 w Warszawie, 1934-1939. Autor: Henryk Poddębski, domena publiczna

Budynek przy ulicy Nowogrodzkiej 45 wyróżniał się nowatorską stalową konstrukcją nitowaną, zaprojektowaną przez Waldemara Radlowa. W późniejszych latach podobny szkielet stalowy zastosowano w najwyższych budynkach w Polsce ukończonych w 1934 roku, takich jak drapacze chmur w Katowicach przy ulicy Żwirki i Wigury oraz Prudential w Warszawie. Stalowa konstrukcja gmachu Telegrafu pozwoliła na zaprojektowanie przestronnych pomieszczeń z minimalną liczbą podpór oraz na instalację dużych okien, które zapewniały doskonałe oświetlenie wnętrz.

Wkrótce blisko 100-letni obiekt ponownie zajmie swoje miejsce w panteonie najważniejszych budynków stolicy. Szykuje się bowiem jego wielka rewitalizacja.
Były Urządu Telekomunikacyjny i Telegraficzny, widok obecny. fot. ZEITGEIST Asset Management

Orzeł, inskrypcja i placówka pocztowa to do dziś najbardziej rozpoznawalne elementy zabytkowego obiektu przy Nowogrodzkiej, które stanowią pamiątkę po jego złotych czasach. Wraz z jego rewitalizacją, te trzy symbole pozostaną bez zmian.

Za rewitalizację odpowiada ZEITGEIST Asset Management.

Inne wiadomości o Nowogrodzka 45-467

Komentarze


  • Sławomir
    Gość
    2024-06-26 07:37:45
    W latach 60 i 70 XXw na dachu tego budynku telefonii był taras i przy nim przedszkole dla dzieci telefonistek. Chodziłem do tego przedszkola.

Odpowiedz

Komentujesz jako gość.