Zabytkowa Poczta w Krakowie będzie znacznie więcej niż “tylko” hotelem. Pokazujemy wizualizacje fasady

Stojący od lat pustostan, jakim jest dawny Główny Urząd Pocztowy w centrum Krakowa, przepiękny i ikoniczny budynek, wkrótce zyska nowe życie i stanie się hotelem. Nie zabraknie w nim atrakcji dla mieszkańców i turystów. W planach jest m.in. ogólnodostępny taras widokowy na dachu, otwarty bar, restauracja, kącik historii Poczty oraz sale koncertowe i konferencyjne.

Monumentalny gmach Poczty Głównej w Krakowie to niezwykle ważny akcent urbanistyczny i krajobrazowy, zlokalizowany u zbiegu ulic Wielopole oraz Westerplatte, u wylotu ul. Siennej oraz w sąsiedztwie pierścienia Plant. Budynek jest kolebką historii i kultury Krakowa. Jest także jednym z charakterystycznych elementów miasta, co wyraża się choćby w zwyczaju umawiania się na spotkania „pod Pocztą”. Przez wiele lat część budynku pełniła funkcję biurową firmy Orange - aż do 2019 roku, kiedy to Zeitgeist Asset Management odkupił zabytkową nieruchomość z zamiarem przywrócenia jej dawnej świetności, ale także udostępnienia jej z powrotem mieszkańcom miasta.

- Wierzymy, że nadszedł czas, aby gmach Poczty przy Wielopolu przestał być tylko historycznym wspomnieniem, ale zaczął tworzyć kolejny rozdział swojej opowieści. Przestrzeń ta stanie się bowiem publicznym sercem kompleksu hotelowo-konferencyjnego oraz restauracyjnego – prawdziwym miejscem spotkań. Z poszanowaniem oczywiście dla nieprzerwanego działania na miejscu placówki pocztowej. W czeskiej Pradze zrealizowaliśmy już kilkadziesiąt podobnych projektów, współpracując blisko z konserwatorami i historykami. Wypracowane tam dobre praktyki przenosimy teraz na grunt polski, stąd chcemy, aby budynek Poczty był wyrazem połączenia tętniącego życiem Krakowa, centrum kultury, a także pozytywnie wpływał na jakość życia mieszkańców miasta - mówi Peter Noack CEO Zeitgeist Asset Management.

Inwestorowi zależy, aby budynek przekształcony w hotel, stał się miejscem otwartym i przyjaznym dla mieszkańców. Planuje stworzyć tu m.in. nowy wewnętrzny dziedziniec oraz stylowy bar i restaurację, które będą się mieścić na parterze. Prowadzone są rozmowy na temat uruchomienia części wystawo-muzealnej, poświęconej historii Poczty Polskiej. Na drugim piętrze będą znajdować się przestrzenie, które mogłyby służyć m.in. jako sale konferencyjne lub pomieszczenia na koncerty kameralne lub wystawy. W planach jest również przywrócenie tarasu widokowego, który dawniej znajdował się w miejscu obecnej kopuły. Nad całością prac, obejmujących ochronę historycznej tkanki i rewitalizację obiektu, czuwa zespół Architektów z firmy BE DDJM Architekci we współpracy z wybitnymi specjalistami do spraw urbanistyki i konserwacji zabytków.

Adaptacja z poszanowaniem spuścizny historycznej

Zeitgeist Asset Management dąży do utrzymania i wzmocnienia zabytkowej konstrukcji Poczty, która mieści się tu od 120 lat. W gmachu zostały przeprowadzone specjalistyczne badania stratygraficzno-odkrywkowe pod kierownictwem cenionej krakowskiej konserwator, Bożeny Boby-Dygi oraz badania architektoniczne dr hab. Anny Bojęś-Białasik. W trakcie badań wykonano łącznie 729 sond i odkrywek. Ponad 300 przypadło na pomieszczenia na II piętrze (tzw. „Sala telefonistek”), gdzie zachowało się najwięcej malowideł, kolejne 100 na elewacje. Odkrycia przekładają się obecnie na planowanie prac rewitalizacyjnych. Z kolei w kwietniu br. Wojewódzka Rada Ochrony Zabytków przy Małopolskim Wojewódzkim Konserwatorze Zabytków zaopiniowała pozytywnie plany adaptacji budynku na hotel, co stanowi potwierdzenie, że koncepcja Zeitgeist respektuje historyczną spuściznę oryginalnych struktur.

- Projektowaną funkcję hotelową oceniam nie tylko jako prawidłową, ale wręcz korzystną i nie budzącą zastrzeżeń ze stanowiska konserwatorskiego. Adaptację taką ułatwia istniejący, „korytarzowy” układ przestrzenny wnętrza obu skrzydeł budynku (dwutrakt z korytarzem międzytraktowym), bardzo odpowiedni dla funkcji hotelowej - podkreśla Dr Zbigniew Beiersdorf, historyk sztuki.

- Dodatkowym atutem jest atrakcyjna sytuacja urbanistyczna budynku Poczty Głównej przy Plantach, w sąsiedztwie Starego Miasta. Analogiczną sytuację przy ulicach otaczających Planty wykorzystują inne, liczne hotele m.in.: Hotel Polonia, Hotel Wyspiański, Hotel Monopol czy zespół hoteli Royal. Przy obwodnicy otaczającej Planty dawniej zaś stały najstarsze hotele krakowskie z połowy XIX w. - w tym: Hotel Krakowski, w którego miejscu obecnie znajduje się siedziba IPN oraz Hotel Lwowski zw. Centralnym - dziś siedziba banku - dodaje historyk sztuki.

Nowoczesna funkcjonalność podtrzymuje życie zabytku

Zeitgeist Asset Management nie chciał jednak, aby budynek Poczty utracił atrakcyjność funkcjonalną, zwłaszcza, że poprzedni właściciel nie wykorzystywał wielu pomieszczeń w jej rozległym gmachu. Zgodnie z myślą konserwacji zabytków tego typu budynkom najlepiej służy ciągłość ich należytego utrzymania, a warunkiem przetrwania obiektu jest jego użytkowanie i współczesna funkcjonalność.

- Po licznych rozmowach z ekspertami, jesteśmy świadomi, że ochrona zabytku - jakim niewątpliwie jest poczta w Krakowie - wymaga nie tylko adaptacji, ale również umiejętnego „zarządzania zmianą”. Dlatego nasze plany maksymalnie respektują wartość obiektu zabytkowego, nie przekreślając jednocześnie jego współczesnej egzystencji - podkreśla Maximilian Mendel, dyrektor zarządzający Zeitgeist Asset Management Polska.

W planach nowego właściciela jest więc m.in. odwzorowanie oryginalnych tynków, co przywróci historyczny wygląd budynku, zatarty czasie ostatnich remontów. Odrestaurowane zostaną relikty tynków szlachetnych z miką, odnalezione na fontowych elewacjach, tynki typu terazzo (służącego do wykonania odlewów dekoracyjnych gzymsów oraz cokołów), jak również pozostałości kamiennych bonii, czyli prostokątnych płyt na elewacji, ozdabiających narożniki oraz przestrzenie między oknami. Dawną świetność odzyska również hol budynku. Pozostałe pomieszczenia, które posiadają elementy historyczne, zostaną zachowane i odrestaurowane. Prawdziwą perełkę stanowi wśród nich sala mieszcząca się na drugim piętrze, która miała charakter reprezentacyjny - to właśnie tu dawniej pracowały tu telefonistki.

Niezwykła historia

Budynek Poczty Głównej jest ważnym obiektem zabytkowego Krakowa. Został zbudowany w latach 1887-1889 zaprojektowany przez Franza Setza i Tadeusza Stryjeńskiego w stylu wiedeńskiego neorenesansu - tzw. renesansu północy. Franz Setz zasłynął z tworzenia architektury budynków pocztowych także we Lwowie, Bielsku-Białej czy w Trieście, które stały się obiektami flagowymi dla kolejnych placówek tego typu. W 1909 roku zamontowano na Wielopolu system Almona Strowgera, który uczynił z obiektu pierwszą automatyczną centralą telefoniczną.

Budynek z czasem zmieniał swoje funkcje, wielokrotnie go przebudowywano w odpowiedzi na zmieniające się potrzeby funkcjonalne i technologie telekomunikacyjne. Fasada wykończona oryginalnie szlachetnymi tynkami, została zasłonięta innymi materiałami. W latach trzydziestych XX wieku przeprowadzono remont i rozbudowę siedziby poczty wedle projektu Fryderyka Tadaniera, krakowskiego architekta epoki modernizmu. Zlikwidowano neo-renesansowy wystrój i kopułę, dobudowano dwie kondygnacje oraz oficynę z funkcją paczkarni, a fasadę w stylu modernizmu „Wielkiego Krakowa” ozdobiono sztukaterią z kryształowym ornamentem. W epoce PRL-u, w latach 80., na III i IV piętrze poczty powstały we wnętrzach dekoracje, mające nawiązywać do kryształowych zdobień na elewacjach budynku, a w kolejnej dekadzie nadbudowano kopułę budynku głównego. Te i kolejne przebudowy zniszczyły jednak wiele elementów dawnej architektury. Zeitgeist Asset Management, dzięki planowanym renowacjom, ma ambicję przywrócić dawną świetność budynku.